Sếu đầu đỏ - Loài chim quý hiếm được bảo vệ nghiêm ngặt
Blog | by
Sếu đầu đỏ - loài chim cực kỳ nguy cấp tại Việt Nam, sở hữu vẻ ngoài thanh thoát, đầu đỏ, dáng cao mảnh khảnh, là biểu tượng của sự trường thọ.
Sếu đầu đỏ (Sarus Crane) là một trong những loài chim quý hiếm, là biểu tượng cho sự trường thọ nhưng lại nằm trong danh sách cực kỳ nguy cấp (CR) tại Việt Nam. Vởi vẻ ngoài thanh tao, dánh đứng kêu hãnh cùng những tập tính, hành vi thú vị, sếu đầu đỏ không chỉ nhận được sự quan tâm của các nhà khoa học mà còn khiến cho những người yêu chim mê mẩn.
Trong bài viết hôm nay, hãy cùng chim cảnh đẹp đi sâu tìm hiểu chi tiết về nguồn gốc, tập tính cũng như hiện trạng sếu đầu đỏ tại Việt Nam để hiểu tại sao loài chim này lại nhận được nhiều sự quan tâm đến vậy nha!
Thông tin sếu đầu đỏ:
Tên khoa học |
Grus antigone sharpii |
Tên thường gọi |
Sếu đầu đỏ, sếu cổ trụi |
Tên tiếng Anh |
Sarus Crane |
Nguồn gốc |
Đông Nam Á, Nam Á và châu Úc |
Bộ |
Gruiformes - Bộ Sếu |
Họ |
Gruidae - Họ Sếu |
Chi |
Grus |
Mức độ nguy cấp |
Cực kỳ nguy cấp tại Việt Nam |
Nguồn gốc sếu đầu đỏ
Những con sếu đầu đỏ đang kiếm ăn trong đầm lầy.
Sếu đầu đỏ là một trong những loài chim lớn nhất họ sếu, được nhà tự nhiên học Carl Linnaeus mô tả lần đầu tiên vào năm 1758. Chúng có nguồn gốc rộng rãi tại Đông Nam Á, Nam Á và châu Úc, bao gồm ba quần thể chính phân bố như sau:
- Quần thể lớn nhất tại Ấn Độ - Nepal: Đây là quần thể có số lượng sếu đầu đỏ nhiều nhất.
- Đông Dương như Việt Nam Campuchia, Lào: Tại Việt Nam số lượng sếu đầu đỏ ngày càng suy giảm nghiêm trọng.
- Phía Bắc Australia (Úc): Nơi có quần thể ổn định, ít bị đe dọa
Trong tự nhiên, sếu đầu đỏ thích sống ở những vùng đầm lầy nước ngọt, nước nông hay vùng đất ngập nước chua phèn,...
Ngoại hình sếu đầu đỏ
Sếu đầu đỏ có ngoại hình thanh thoát và rất cao.
Sếu đầu đỏ là loài chim có vẻ ngoài vô cùng thanh cao mang dáng dấp của chim hoàng gia nên rất được nhiều người yêu thích. Cùng tìm hiểu chi tiết về ngoại hình của chúng tại đây nha!
- Chiều cao: 1,5 - 1,8 m
- Chiều dài sải cánh: 2.4 - 2.7m.
- Trọng lượng: 5 - 12 kg.
- Màu sắc: Phần đầu và cổ trên có màu đỏ tươi và hoàn toàn không có lông, mắt màu đỏ cam sắc sảo, cổ dưới và thân, cánh phủ một lớp lông màu xám bạc ánh xanh rất mượt, bóng.
- Chân: Dài, mảnh khảnh, thường có màu hồng xám hoặc đỏ nhạt.
- Dáng đứng: Thẳng, cổ cao, trông rất uy nghiêm
- Dáng đi: Chậm rãi, uyển chuyển trông rất quý tộc.
- Khi bay: Duỗi thẳng cổ và chân trông rất độc đáo.
- Phân biệt giới tính: Khó phân biệt bằng mắt thường, chỉ dựa vào tiếng kêu và hành vi diễn ra trong mùa sinh sản.
Tập tính sếu đầu đỏ
Một cặp đôi sếu đầu đỏ đang kiếm ăn cạnh nhau.
Cùng tìm hiểu chi tiết về tập tính, hành vi đặc trưng của sếu đầu đỏ để xem liệu chúng có gì khác biệt so với những loài chim khác trong họ sếu không nha.
Chung thủy, ghép đôi suốt đời
Sếu đầu đỏ là một trong những loài chim có tính chung thủy nhất. Một khi đã ghép đôi với nhau thì chúng luôn gắn bó suốt cuộc đời, thậm chí là khi một con mất đi thì con còn lại cũng thường không ghép đôi mới mà tiếp tục sống đơn độc một mình.
Khi mùa sinh sản đến, sếu đầu đỏ thường nhảy các điệu giao phối đặc trưng - đây cũng là nghi thức phức tạp và quan trọng nhất để chúng thu hút bạn tình. Sau đó, cả sếu đầu đỏ trống và mái đều cùng nhau xây tổ, kiếm ăn, ấp trứng và chăm con.
Là loài chim di cư
Sếu đầu đỏ là một loài chim di cư theo mùa, chúng luôn bay theo từng đàn nhỏ và theo một tuyến đường cố định hàng năm. Cụ thể như sau:
- Tháng 12 - tháng 5: Sếu đầu đỏ di cư từ Campuchia về Việt Nam để trú đông và kiếm ăn.
- Sau tháng 5: Chúng sẽ quay trở lại Campuchia để bắt đầu quá trình sinh sản của mình.
Tập tính kiếm ăn
Sếu đầu đỏ thường kiếm ăn ở những vùng đất ngập nước, đồng cỏ hoặc ruộng lúa. Chúng thường ăn rễ, củ cây thủy sinh, nhất là cỏ năng - một loại thức ăn siêu yêu thích của sếu đầu đỏ.
Ngoài ra chúng cũng ăn hạt, ngũ cốc hoặc các động vật nhỏ như ếch, nhái, giun đất,...
Tiếng kêu vang xa, đặc trưng
Sếu đầu đỏ có tiếng kêu rất vang xa và đặc trưng - nghe khá giống “u-aw, u-aw”, thường dùng để giao tiếp, cảnh báo nguy hiểm hoặc giữ liên lạc với bạn tình khi đang bay. Đặc biệt tiếng kêu của chúng có thể vang xa tới vài km.
Có tính lãnh thổ và thận trọng
Sếu đầu đỏ có tính cảnh giác cao với con người và chúng rất dễ bị hoảng loạn. Ngoài ra chúng cũng có tính chiếm hữu lãnh thổ khá cao, nhất là vào giai đoạn sinh sản.
Sếu đều đỏ ngày càng suy giảm tại Việt Nam
Hiện tại, sếu đầu đỏ là động vật cực nguy cấp tại Việt Nam.
Hiện nay, tại Việt Nam số lượng sếu đầu đỏ ngày càng suy giảm, cùng tìm hiểu chi tiết về thực trạng cũng như nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm này nha.
Thực trạng suy giảm số lượng
Như đã biết Sếu đầu đỏ là một loài chim di cư, trước đây mỗi năm có hàng trăm cho đến hàng nghìn cá thể sếu đầu đỏ di cư và dừng chân tại Vườn quốc gia Tràm chim (Đồng Tháp), Khu bảo tồn Lò Gò - Xa Mát (Tây Ninh) tuy nhiên hiện nay số lượng ngày càng suy giảm nghiêm trọng và chỉ tính trên đầu ngón tay. Cụ thể như sau:
- Chỉ còn vài cá thể xuất hiện tại vườn quốc gia Tràm Chim.
- Tại Việt Nam không ghi nhận cá thể sếu đầu đỏ nào sinh sản tự nhiên.
- Cá thể sếu đầu đỏ ghi nhận cuối cùng tại Việt Nam là vào năm 2022, sau thời gian này thì không thấy quay trở lại.
Nguyên nhân suy giảm
Sau đây là một số nguyên nhân khiến sếu đầu đỏ suy giảm nghiêm trọng tại Việt Nam, cùng tìm hiểu thêm nhé.
- Mất môi trường sống: Những vùng đất ngập nước vốn là nơi sếu đầu đỏ kiếm ăn, sinh sản đã bị thu hẹp do chuyển đổi canh tác, xây dựng công trình,...
- Biến đổi khí hậu: Mùa khô kéo dài, nhiệt độ tăng làm ảnh hưởng đến quá trình sinh sản, di cư của loài này.
- Tình trạng săn bắt trái phép làm ảnh hưởng đến số lượng của loài.
- Việc can thiệp nhân tạo như đốt cỏ không đúng thời điểm khiến môi trường mất tính tự nhiên vốn có.
Bảo tồn sếu đầu đỏ tại Việt Nam
Việc bảo tồn sếu đầu đỏ tại Việt Nam là vấn đề nan giải.
Hiện nay, việc bảo tồn sếu đầu đỏ tại Việt Nam là một vấn đề vô cùng cấp bách, một số giải pháp thiết thực như sau:
- Khôi phục sinh cảnh: Phục hồi đất ngập nước tự nhiên, trồng cỏ năng (thức ăn của sếu), hạn chế việc đốt cỏ trái mùa.
- Theo dõi và giám sát: Có thể gắn thêm chip định vị để theo dõi hành trình di cư của sếu đầu đỏ từ Campuchia về Việt Nam.
- Hợp tác quốc tế: Phối hợp với các quốc gia lân cận như Campuchia - nơi có vùng sinh sản chính của sếu - để có thể đồng quản lý các cá thể di cư xuyên bên giới.
- Nâng cao ý thức cộng đồng: Nâng cao ý thức của người dân về giá trị của sếu, phát triển sinh thái bền vững.
Sự thật thú vị về sếu đầu đỏ
Cùng tìm hiểu thêm một số sự thật thú vị về sếu đầu đỏ mà không phải ai cũng nói cho bạn biết đâu nha.
- Sếu đầu đỏ là loài sếu cao nhất thế giới, với chiều cao lên đến 1.8 mét.
- Tên gọi “sếu đầu đỏ” cũng bắt nguồn từ vùng da màu đỏ, không có lông ở trên đầu của chúng. Đặc biệt khi càng phấn khích hay tức giận thì màu đỏ sẽ chuyển đậm hơn.
- Có trí nhớ tốt và biết cách tránh xa những khu vực từng bị bẫy hoặc săn bắt.
Hỏi đáp về sếu đầu đỏ?
Tên tiếng Anh của sếu đầu đỏ là gì?
Tên tiếng Anh của sếu đầu đỏ là Sarus Crane, tên khoa học là Grus antigone.
Tiếng kêu của Sếu đầu đỏ nghe ra sao?
Sếu đầu đỏ có tiếng kêu to, vang xa nghe giống như âm thanh “u-aw, u-aw”.
Sếu đầu đỏ thích ăn gì nhất?
Sếu đầu đỏ thích ăn nhất là củ của cỏ năn và năn ống.
Sếu đầu đỏ thường làm tổ ở đâu?
Sếu đầu đỏ thường làm tổ trên mặt đất bằng các loại xác cây thủy sinh.
Hình ảnh sếu đầu đỏ
Sếu đầu đỏ là loài cực kỳ nguy cấp ở Việt Nam cho nên phần lớn các bạn đều chưa từng nhìn thấy một con sếu đầu đỏ nào ngoài đời đúng không nào? Để giúp bạn hình dung rõ hon về vẻ ngoài thanh cao của một chú sếu đầu đỏ thì tại đây chúng tôi đã sưu tầm được rất nhiều hình ảnh đẹp, chân thực của loài chim này, cùng chiêm ngưỡng ngay nhé!
Hình ảnh một con sếu đầu đỏ đang dang rộng đôi cánh của mình.
Những chú sếu đầu đỏ đang kiếm ăn trong đầm lầy ngập cỏ.
Một đàn sếu đầu đỏ đang kiếm ăn cùng nhau.
Một con sếu đầu đỏ đang canh giữ tổ của mình.
Những con sếu đầu đỏ đang kiếm ăn trên ruộng lúa chín vàng ươm.
Những con sếu đầu đỏ với chiều cao “khủng”.
Một gia đình sếu đầu đỏ đang đứng cạnh nhau.
Như vậy, qua bài viết trên chimcanhdep.com đã chia sẻ cho các bạn chi tiết thông tin về sếu đầu đỏ. Đây không chỉ là một loài chim đẹp, quý hiếm mà nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc tăng sự đa dạng sinh thái tự nhiên tại Việt Nam.
Hy vọng qua đây, các bạn đã hiểu và sẽ nâng cao ý thức của bạn thân và cộng đồng để góp phần bảo vệ môi trường sống của sếu đầu đỏ tại nước ta để loài chim đặc biệt này không bị tuyệt chủng.
Chào tạm biệt và hẹn sớm gặp lại mọi người trong những bài viết tiếp theo của chuyên mục Blog để khám phá thêm về muôn vàn loài chim cảnh đẹp khác nhé!