Chim Uyên ương - Kỹ thuật nuôi & chăm sóc từ A - Z

Chim uyên ương (Aix galericulata) là loài chim nước có bộ lông sặc sỡ đậm tính nghệ thuật, là tượng trưng cho tình yêu vĩnh cửu, cho sự viên mãn và hạnh phúc.

Chim uyên ương (tên khoa học Aix galericulata) là một trong những loài chim nước có vẻ ngoài rực rỡ, ấn tượng và mang trong mình ý nghĩa vô cùng sâu sắc về tình yêu vĩnh cửu. Đặc biệt trong nền văn hóa Á Đông, chim uyên ương là đại diện cho sự chung thủy, viên mãn và hạnh phúc lứa đôi, thường được xuất hiện trong thơ ca, tranh ảnh như một lời chúc phúc ý nghĩa.

Để hiểu rõ hơn về chim uyên ương từ nguồn gốc, tập tính cho đến cách chăm sóc, nuôi dưỡng thì các bạn hãy đón đọc bài viết dưới đây của chim cảnh đẹp nha!

Thông tin chim uyên ương:

Nguồn gốc chim uyên ương

Hình ảnh một cặp đôi uyên ương đang bơi cạnh nhau.

Chim uyên ương có tên khoa học là Aix galericulata, một loài chim thuộc họ Vịt (Anatidae), có quan hệ gần gũi với vịt gỗ (Aix sponsa). Chúng phân bố tự nhiên tại một số quốc gia như sau:

• Trung Quốc: Quê hương của chim uyên ương.
• Nga: Vùng phía Viễn Đông, đặc biệt là Primorsky và sông Amur.
• Nhật Bản.
• Bắc - Nam Triều Tiên.
• Việt Nam: Không phổ biến, chỉ thi thoảng sẽ có một vài quần thể xuất hiện tại vùng núi phía Bắc.

Ngoài những khu vực phân bố tự nhiên trên thì loài uyên ương còn xuất hiện tại châu Âu và Hoa Kỳ nhờ quá trình du nhập để nuôi làm cảnh.

Ý nghĩa của chim uyên ương

Hình ảnh chim uyên ương xuất hiện trên mái ngói của Hoàng cung Thăng Long.

Trong nền văn hóa phương Đông như ở Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam và Hàn Quốc, chim uyên ương được xem là biểu tượng của một cuộc hôn nhân viên mãn, hạnh phúc và chung thủy.

Theo quan niệm Phật giáo truyền thống (đặc biệt dưới thời Lý), chim uyên ương là loài vật đại điện cho phật giáo, là hóa thân của Đức phật, là hiện thân cho sự hạnh phúc. Điều này được thể hiện qua những hình tượng chim uyên ương được điêu khắc trên bộ mái kiến trúc cung điện trong Hoàng cung Thăng Long.

Đặc biệt hình ảnh uyên ương còn được cách điệu và sử dụng trong các đám cưới của người Trung Quốc, xuất hiện trong thơ ca, tranh vẽ và cả nghệ thuật gốm.

Ngoại hình chim uyên ương

Uyên ương là một trong những loài chim nước có vẻ ngoài ấn tượng, nổi bật nhất (đặc biệt ở con trống). Cùng tìm hiểu chi tiết về ngoại hình của chim uyên ương và cách phana biệt đâu là uyên (con trống) đâu là ương (con mái) nha!

Hình dáng tổng thể:

• Chiều dài: 41 - 49 cm (tinh cả đuôi)
• Chiều dài sải cánh: 65 - 75 cm
• Trọng lượng: 430 - 690 g
• Dáng đi: Nhẹ nhàng, bơi tốt, bay nhanh

Ngoại hình uyên ương trống (con đực)

Chim uyên ương trống (đực) có màu sắc sặc sỡ, bắt mắt.

Chim uyên ương trống có màu sắc vô cùng sặc sỡ, nổi bật, là điểm nhận dạng chính của loài chim này. Cụ thể như sau:

• Đầu: Có mào dài, dựng đứng. màu tím ánh xanh và có thêm 1 đường sọc trắng chạy tự mắt ra phía sau.
• Mặt: Có một mảng lông màu trắng tinh ở quanh mắt và má.
• Mỏ: Có màu đỏ hồng, cam sậm, nhỏ nhắn.
• Cổ - Ngực: Có các sọc lông màu cam sẫm kèm những đường sọc màu trắng, xếp đều nhau như vảy cá nối liền với phần ngực có màu tím sẫm
• Cánh: Có dải lông dựng đứng màu cam trông giống như cánh quạt. Bên cạnh đó còn có thêm những mảng màu xanh lam ánh kim và trắng xen kẽ nhau.
• Lưng và hông: Lưng có màu nâu, xanh ánh kim sau đó chuyển dần thành màu xám đen ở đuôi.
• Bụng: Có màu trắng kem
• Chân: Có màu cam vàng.

Nhìn chung, uyên ương trống có màu sắc rất bắt mắt, trông giống như một tác phẩm “nghệ thuật” thực thụ nên rất được ứng dụng trong hội họa, điêu khắc,...

Ngoại hình uyên ương mái (con cái)

Khác với uyên ương trống, uyên ương mái có màu sắc nhẹ nhàng hơn nên nhờ vậy có khả năng ngụy trang tốt hơn. Cụ thể như sau:

• Màu sắc toàn thân: Màu xám nâu hoặc nâu ô liu.
• Mặt: Có một vòng trắng nhạt quanh mắt giúp đôi mắt long lanh hơn, ấn tượng hơn.
• Ngực và bụng: Có màu nau nhạt cùng với những đốm trắng nhỏ hay sọc trắng mờ.
• Cánh: Có màu ánh xanh tím nhẹ, không đậm và nổi bật như chim trống.
• Mỏ và chân: Có màu xám đen hoặc xám nâu.

Nhìn chung, uyên ương mái không có màu sắc sặc sỡ như chim trống nhưng chúng vẫn mang một vẻ đẹp dịu dàng và nhã nhặn.

Tập tính, hành vi chim uyên ương

Chim uyên ương luôn sống thành cặp và rất chung thủy.

Ngay bên dưới đây là những tập tính, hành vi đặc trưng của chim uyên ương, các bạn cùng tìm hiểu xem có gì đặc biệt và nổi bật hơn so với những loại vịt khác trong họ Anatidae không nha.

Sống chung thủy theo cặp

Đây là tập tinh đặc trưng nhất của chim uyên ương. Chúng luôn sống theo cặp 1 trống - 1 mái, cùng nhau kiếm ăn và cùng nhau di chuyển, rất hiếm khi tách rời nhau.

Điều đặc biệt là sau khi đã chọn được bạn đời phù hợp, uyên ương rất chung thủy và hầu như không thay đổi cho đến chết. Cũng chính vì điều này, chim uyên ương đã trở thành biểu tượng cho tình yêu vĩnh cửu trong văn hóa Á Đông.

Tính cách và hành vi chung

Chim uyên ương cũng rất nhút nhát, hiền lành, thường xuyên tránh các xung đột và không chủ động “gây sự” bao giờ. Khi gặp chuyện hoảng sợ, giật mình thì chúng sẽ bay vút lên cao để tránh bị quấy rối.

Có tập tính di cư

Trong tự nhiên, uyên ương thường sống gần khu vực ao, hồ, sông suối trong các khu rừng hoặc nơi có nhiều cây cối để vừa kiếm ăn, vừa trú ẩn.

Chúng luôn làm tổ trên những hốc cây cao, gần mặt nước để tiện cho việc con non sau khi nở có thể nhảy khỏi tổ 1 cách an toàn.

Ngoài ra, Uyên ương cũng có tập tính di cư theo mùa. Khi mùa đông lạnh giá đến, chúng sẽ di chuyền theo từng đàn về phía nam để trú đông sau đó quay trở lại khi mùa xuân ấm áp đến để sinh sản.

Tập tinh sinh sản

Sau đây là một số điểm đặc trưng về tập tính sinh sản của chim uyên ương, cùng tìm hiểu thêm để thấy những điều thú vị nha.

• Chim thường sinh sản từ tháng 4 - tháng 6 ở vùng ôn đới.
• Tổ thường được làm trong những hốc cây cao, có thể lên tới 10 m, được lót một lớp lông, lá mịn.
• Chim mái đẻ từ 8 - 12 trứng mỗi lứa, trứng có màu trắng ngà.
• Sau khi đẻ, chim mái sẽ ấp trứng trong khoảng 1 tháng.
• Khi chim non mới nở ra sẽ rời khỏi tổ ngay lập tức để theo chim mẹ đi kiếm ăn.

Là loài ăn tạp

Uyên ương có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, từ côn trùng, sâu bọ cho tới các loại hạt, cỏ non và cả cá con.

Chúng thường bơi lội hoặc lặn nông trong nước, đôi khi thì rủa thức ăn ở gần bờ và thậm chí lên bờ để tìm kiếm các loại hạt.

Tập tính giao tiếp

Chim uyên ương phát ra tiếng kêu nhẹ, trầm và không “quang quác” ồn ào như những chú vịt nhà. Chúng chỉ thường kêu “rì rầm” để liên lạc với đồng loại. Chỉ trong trường hợp nguy hiểm, uyên ương sẽ kêu “píp píp” to hơn để báo động.

Kỹ thuật chăm sóc chim uyên ương từ A - Z

Những chú vịt uyên ương được nuôi trong hồ nhân tạo.

Hiện nay, thú chơi chim uyên ương dần phổ biến tại Việt Nam, tuy nhiên không phải ai cũng biết cách chăm sóc tốt cho loài chim nước đặc biệt này. Cùng tham khảo một số kỹ thuật sau để có thể tự tin thử sức uyên ương nha.

Chuẩn bị môi trường sống lý tưởng

Đầu tiên, để giúp uyên ương sớm thích nghi với việc nuôi nhân tạo thì bạn cần chuẩn bị một môi trường sống lý tưởng, đáp ứng những tiêu chí cơ bản sau.

• Kiểu chuồng: Chọn chuồng dạng lưới hoặc bán tự nhiên.
• Diện tích: Tối thiểu 5 - 6 m2 cho 1 cặp chim, càng rộng càng tốt.
• Vị trí chuồng: Nên đặt nơi gần nước hoặc có hồ nước nhân tạo, nơi yên tĩnh, thoáng, mát, tránh bị chó, mèo quấy rối.
• Bể nước: Cần có một bể hoặc hồ nhỏ có nước sạch, sâu khoảng 30 cm đổ lại để uyên ương có thể thỏa thích bơi lội, vệ sinh.
• Nếu nuôi sinh sản thì cần chuẩn bị thêm tổ đẻ là các hộp gỗ treo ở độ cao 1 - 2 m so với mặt đất, có lót lá khô, rơm, lông, vải vụn mềm bên trong.
• Vệ sinh chuồng trại: Tiến hành dọn phân, lông rụng, thức ăn thừa hàng ngày, khử trùng chuồng trai 1 lân/tháng.

Khẩu phần ăn đầy đủ, cân bằng

Để uyên ương phát triển tốt thì chắc chắn bạn cần cung cấp một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, cân bằng các nhóm chất. Có thể tham khảo cho chúng ăn những loại sau:

• Thức ăn chính: Lúa, bắp xay, cám gạo hoặc hạt kê,...
• Thức ăn bổ sung: Rau muống, rau cải, sâu gạo, tép, côn trùng nhỏ,...
• Vitamin, khoáng chất: Bổ sung thường xuyên các loại như men tiêu hóa, vitamin A, D, E để tăng đề kháng cho chim.
• Nước sạch: Cần cung cấp đủ và thay mới mỗi ngày.

Lưu ý: Nên cho chim ăn 2 - 3 lần/ngày với lượng thức ăn vừa đủ, tránh lãng phí, ô nhiễm.

Kỹ thuật nuôi uyên ương sinh sản

Nếu bạn muốn nuôi uyên ương sinh sản thì hãy lưu ý những điều sau:

• Tiến hành ghép đôi 1 trống - 1 mái trước thời gian sinh sản (tháng 3 - tháng 6).
• Chuẩn bị tổ đẻ, treo cao, có lót rơm.
• Chim để 8 - 12 trứng mỗi lần nhưng chúng sẽ chỉ đẻ 1 ngày/1 quả cho nên bạn cần theo dõi kỹ để thu lượm hết trứng nha.
• Có thể để chim mái tự ấp trứng hoặc dùng máy ấp trứng để tăng tỷ lệ nở thành công.
• Chim non sau khi nở sẽ nhảy khỏ tổ ngay lập tức nên bạn cần lót 1 lớp rơm, đệm hoặc lá mềm dưới tổ để tránh làm chúng bị thương nhé.

Chăm sóc chim uyên ương non

Chim uyên ương non sau sinh sản thì nên được chăm sóc kỹ lưỡng để chúng có thể phát triển tốt. Cụ thể như sau:

• Giai đoạn 0 - 7 ngày tuổi: Úm chim non bằng bóng đèn với nhiệt độ từ 32 - 35 độ C, cho ăn bộ cám gạo, trứng luộc nghiền.
• Giai đoạn 7 - 30 ngày tuổi: Có thể cho chim ăn cám dành riêng cho gà con, trộn thêm trứng luộc và cho chim tập làm quen với nước.
• Giai đoạn trên 1 tháng tuổi: Thả chim non vào hồ, bắt đầu cho tập bay, tập ăn thức ăn tự nhiên như chim trưởng thành.

Phòng bệnh cho uyên ương

Để giúp uyên ương luôn khỏe mạnh thì hàng ngày bạn cần quan sát các biểu hiện, hành vi của chúng để phát hiện những vấn đề bất thường và phòng bệnh đầy đủ.

• Bệnh tiêu chảy: Vệ sinh máng ăn, máng uống, đảm bảo chất lượng đồ ăn, cho chim ăn thêm men tiêu hóa hoặc kháng sinh nhẹ (loại dành cho gia cầm).
• Bệnh viêm hô hấp: giữ chuồng kín gió, xuông chuồng bằng tỏi.
• Bệnh rụng lông: Bổ sung thêm vitamin A, D, E và tăng lượng protein, rau xanh trong khẩu phần ăn.

Bảng giá chim uyên ương

Tinh tới thời điểm hiện tại, chim uyên ương (vịt uyên ương) được bán ở Việt Nam với mức giá giao động từ vài triệu cho đến vài chục triệu cho 1 cặp, tùy vào độ tuổi, nguồn gốc,...Các bạn hãy tham khảo bảng giá sau để nắm rõ thông tin hơn nha!

Lưu ý khi mua chim uyên ương:

• Một số địa chỉ mua uyên ương uy tín: Nông trại vịt cảnh Nguyễn Trường, nông trại xanh Phương Nam. hội nhóm “Vịt uyên ương” trên Facebook,..
• Ưu tiên mua chim từ những trang trại uy tín, có nguồn gốc, giấy tờ đầy đủ.
• Nên quan sát chim trực tiếp trước khi mua để lựa chọn được chim khỏe mạnh, lông mượt, lanh lợi.

Hình ảnh chim uyên ương đẹp

Mời bạn cùng chiêm ngưỡng bộ sưu tập hình ảnh chim uyên ương đẹp, sặc sỡ nhất được chia sẻ bên dưới đây để có thể hình dung rõ hơn về vẻ đẹp ấn tượng của loài chim tượng trưng cho tình yêu vĩnh cửu này nha!

Chim uyên ương trống và mái đang “tình tứ” với nhau.

Vẻ ngoài khác biệt giữa uyên ương trống và uyên ương mai.

Hai chú chim uyên ương đực đang bơi cạnh nhau.

Hình ảnh hai chú chim uyên ương đang bơi trên hồ Ba Bể (Việt Nam).

Những chú chim uyên ương đang sải cánh bay trên mặt hồ.

Hình ảnh chim uyên ương trống đang tung cánh bay vô cùng đẹp mắt.

Hình ảnh chim uyên ương trống và mái đang bay cạnh nhau.

Bức tượng uyên ương tượng trưng cho tình yêu vĩnh cửu.

Như vậy, trên đây chimcanhdep.com đã chia sẻ cho các bạn đầy đủ thông tin về chim uyên ương - đây không chỉ là một loài chim cảnh đẹp mà nó còn mang nhiều ý nghĩa trong nền văn hóa Á Đông, là tượng trương cho tình yêu vĩnh cửu. Chính vì vậy uyên ương ngày càng trở nên phổ biến trong giới chim cảnh Việt Nam. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp trên đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về loài chim đặc biệt này.

Đừng quên truy cập vào chuyên mục Blog của chúng tôi hàng ngày để đón đọc thêm nhiều bài viết hữu ích khác nha!